سندرم پیش از قاعدگی:
در چرخه قاعدگی بانوان، مجموعهای از علایم جسمی، روانی و احساسات پدید میآید که سندرم پیش قاعدگی یا PMS ( Premenstrual Syndrome) و یا تنش پیش از قاعدگی یا PMT (Premenstrual Tension) نامیده میشود. اکثر بانوان تا پیش از دوران یائسگی نشانههای فیزیکی مرتبط با عملکرد طبیعی تخمک گذاری شامل نفخ کردن یا نرمی پستان (حساسیت به لمس پستان) را تجربه کردهاند. از نظر فرهنگی، مخفف PMS در کشورهای انگلیسی زبان بسیار شناخته شده میباشد و به مشکلات مرتبط با قاعدگی اشاره میکند، این عبارت بدون توجه به تعریف پزشکی آن، بهطور گستردهای در گفتگوهای محاورهای و عادی استفاده میشود. تعاریف پزشکی از PMS به الگویی مداوم از نشانههای فیزیکی و عاطفی (روانی) محدود میشود که تنها در طول فاز لوتئال از چرخه قاعدگی (ده روز قبل از قاعدگی تا مدت کوتاهی قبل یا مدت کوتاهی بعد از شروع جریان قاعدگی) اتفاق میافتد و با برخی از جنبههای زندگی آنان تداخل شدیدی دارد. نشانههای خاص روانی و فیزیکی منتسب به PMS از زنی به زن دیگر متفاوت است، با این حال الگوی علائم برای هر زن، به طور منحصر به فردی، قابل پیشبینی است.
گرُ گرفتگی دوران یائسگی:
منوپوز یا یائسگی، پدیده جهانی برای زنان است. از جمله علائمی که زنان در یائسگی تجربه میکنند میتوان به گرگرفتگی اشاره کرد. درمانی که هماکنون برای بهبود گرگرفتگی به کار گرفته میشود، روش جایگزین برای هورمونی است که عوارض زیادی به دنبال دارد. یکی از جایگزینهای هورمون درمانی، استفاده از گیاهانی از خانواده فیتواستروژنها مانند گلمغربی است.
نوروپاتی دیابتی (بی حسّی و درد پای دیابتی)
آسیب دیدن اعصاب در اثر بالا بودن قند خون را “نوروپاتی دیابتی” مینامند. این مشکل یکی دیگر از عوارض کنترل نکردن قند خون در بیماران دیابتی است. بیماران دیابتی از سوزن سوزن شدن و گرفتگی دستها و پاها به صورت موقتی و یا بطور متناوب ابراز ناراحتی میکنند. این موضوع در واقع مرحله آسیب رسیدن به اعصاب است و اعصاب محیطی درگیر میشوند. به مرور دردها بیشتر و شدیدتر و طولانیتر میشوند. بیحسّی در پاها باعث میشود تا فرد دیابتی به طور مکرر به پاهایش ضربه بزند زیرا متوجه حس آن نمیشود در این مرحله است که دچار “پای دیابتی” شده است.
در اثر دیابت رگ های بدن دچار مشکل میشوند و در وظیفه خود که خونرسانی و تغذیه سلولهای مختلف است ناموفق عمل میکنند و به خاطر این نارسایی، هر قسمتی از اعصاب محیطی و اعصاب خودکار (سمپاتیکها و پاراسمپاتیکها) میتواند آسیب ببیند. به علاوه میزان بالای قند خون در آسیب اعصاب دخالت دارد. در اثر بیماری دیابت هر چه مدت ابتلا به بیماری دیابت بیشتر باشد و هر چه کنترل دیابت ضعیفتر باشد، احتمال آسیب دیدن اعصاب و شدت آسیب بیشتر خواهد بود. کار اعصاب که مختل شود همه چیز به هم میریزد، مثلا معده دچار بیحرکتی و تاخیر در تخلیه غذا شده و فرد دچار دل درد و احساس سنگینی معده، تهوع و استفراغ میشود.
پس توجه داشته باشیم که کنترل دقیق قند خون از آسیب رسیدن به اعصاب در بیماران دیابتی جلوگیری میکند.
پزشکان متخصص برای تشخیص نوع و درجه نوروپاتی دیابتی، به علائم بیمار توجه کرده و معاینه فیزیکی انجام میدهند. در طول معاینه، پزشک فشار خون، ضربان قلب، قدرت عضله، رفلکس بدن، و حساسیت نسبت به تغییر در موقعیت، لرزش، دما، یا لمس آرام بدن را مورد بررسی قرار میدهد. و معمولاً به افراد مبتلا به دیابت توصیه میکنند که یک معاینه کامل از پای خود به صورت سالانه انجام دهند تا به این ترتیب ابتلا به نوروپاتی محیطی به موقع تشخیص داده شود. معاینه کامل پا شامل ارزیابی پوست، عضلات، استخوانها، فرآیند گردش خون، و شرایط لمس و احساس در پاها است.
همچنین اختلال نعوظ در مردان نیز از شایعترین عوارض دیابت است و سبب کاهش کیفیت زندگی مردان دیابتی میشود. مطالعات نشان داده است که بین اختلال نعوظ و نوع درمان، نوع دیابت و مصرف سیگار رابطه معناداری وجود دارد. کنترل مناسب قندخون و کاهش مصرف سیگار برای کاهش اختلال نعوظ در بیماران دیابتی ضروری به نظر میرسد.
مراقبت های پیشگیرانه و درمان
اولین مرحله درمان نوروپاتی دیابتی کنترل سطح خون در یک محدوده مناسب به منظور جلوگیری از وارد شدن آسیب بیشتر به اعصاب است به این منظور سطح قند خون بررسی شده، رژیم غذایی مناسب، فعالیت فیزیکی، مصرف داروهای دیابت یا تزریق انسولین برای بیمار تجویز میشود. افراد دچار درد پای دیابتی شدید ممکن است نیاز به استفاده ترکیبی از دارو یا روشهای درمان مختلف برای رفع مشکل خود داشته و به این ترتیب لازم است یک برنامه درمان مناسب برای آنها طبق توصیه پزشک متخصص تعیین گردد. یکی از درمانهای موثر که میتواند به کنترل درد عصبی ناشی از دیابت و نیز رفع مشکلات جنسی در مردان کمک کند، کپسول EPO باریج است.
گل مغربی (پامچال شب):
گل مغربی با نام علمی Oenothera biennis و نام عمومی Evening primrose از گیاهان تیره گل مغربی و بومی آمریکای شمالی است. از آنجا که گلها هنگام غروب شکفته میشوند، به گل مغربی معروف شده است. این گیاه بسیار زیبا بوده و خواص درمانی فراوان و شگفت انگیزی دارد. قسمت مورد استفادۀ این گیاه اکثرا ریشه و دانۀ آن است. دانه ها حدود ۲۰ درصد روغن دارند که به روغن گل مغربی یا EPO مشهورند. این گیاه در ایران نمیروید، ولی محصولات روغن آن در فرآوردههای مهمی استفاده میشود.
روغن گل مغربی یا EPO دارای مقدار زیادی اسید چرب است. به همین دلیل است که کاربردهای درمانی زیادی برای آن به دست آمده است. دانه رسیده این گیاه دارای اسید گاما لینولنیک GLA و سایر اسیدهای چرب ضروری شامل لینولیک اسید، اولئیک اسید و پالمتیک اسید است. گاما لینولیک اسید نوعی اسید چرب غیر اشباع و مکمل غذایی و دارویی است که برای تنظیم هورمونهای بدن نقش بسزایی ایفا میکند و به همین دلیل بهترین تاثیر را روی بافت سینههای بانوان دارد. کم شدن نشانه های سندروم پیش قاعدگی، یائسگی، اندومتریوز و پستان فیبروکیستیک از بازرترین اثرات اسید چرب موجود در این گیاه میباشد. در افراد یائسه این مکمل در رفع گر گرفتگی و افزایش احساس سلامتی، موثر میباشد. در افرادی که سینه های فیبروکیستیک دارند، مصرف روغن گل مغربی موجب کم شدن التهاب پستان و جذب ید بیشتر خواهد میشود.
مردانی که به اختلالات نعوظ یا ناتوانی جنسی مبتلا هستند میتوانند از کپسول روغن گل مغربی استفاده کنند. همچنین برای رفع آرتریت روماتوئید و اسکلروز میتوان از این فرآورده استفاده کرد و علائم ناشی از این عارضه ها را برطرف نمود. مبتلایان به دیابت، بیماریهای قلبی و عروقی نیز میتوانند این دارو را مصرف نمایند. اسید چرب ضروری موجود در روغن گل مغربی به دلیل کاهش بیخوابی و سوزن سوزن شدن بدن باعث کاهش دردهای عصبی و آسیب های عصبیای میشود که توسط بیماران دیابتی تجربه میگردد. برای رفع سردردهای مزمن استفاده از این داروی گیاهی بسیار موثر خواهد بود. یکی دیگر از خواص شگفت انگیز این گیاه تنظیم هورمونهای بدن و پیشگیری از سرطان سینه و افزایش سلامت بانوان میباشد.
باید بدانیم که اسیدهای چرب ضروری(EFAS) مواد بیولوژیکی فعالی هستند که قسمتی از چربیهای اشباع نشده بدن را تشکیل میدهند و برای ساخت ساختمان سلولها و پیش ساخت پروستاگلاندینها بسیار با اهمیت هستند. پروستاگلاندین ها نیز به نوبه ی خود در تنظیم عمل متابولیسم بدن دخالت دارند. با توجه به این که EFAS در بدن ساخته نمیشود، حتما باید از راه غذا یا مکملهای دارویی آن را تأمین کرد. از طرفی چون گل مغربی مقدار زیادی EFAS به خصوص GLA در خود دارد، می تواند در رفع مشکلات فوق مؤثر باشد. از نظر تئوری GLA می تواند با مصرف EPO در پیش ساخت پروستاگلاندین مستقیما به dLHomo- GLA یا DGLA تبدیل شود. این خاصیت به افرادی که بدنشان نمیتواند سیس لینولئیک اسید را به GLA تبدیل کند یا در جذب سیس لینولئیک اسید اختلال دارند، کمک میکند. مطالعات دیگری نشان میدهند که مصرف بیش از سه ماه EPO تأثیر مطلوبی در بهبود آرتریت روماتوئید نیز دارد و سفتی عضلات را در هنگام صبح کاهش میدهد. همچنین در بعضی موارد مصرف همزمان آن با داروهای ضدالتهاب باعث کاهش مصرف این داروها میشود.
بنابراین توصیه ما به بیماران هدف در این مقاله استفاده از کپسول EPO طبق راهنمای مندرج در بستهبندی آن است